Memeden Keserken

"Bebek Dostu" hastaneler, emzirme konusunda annelere doðumdan hemen sonra yardýmcý ve destek olurlar. Çünkü anne sütü bebeðin baðýþýklýk sistemini güçlendiren, hassas olan sindirim sitemini zorlamayan en yararlý ve doðal besindir. Bebek en az 6 ay boyunca emzirilmelidir. Ýþte bu yüzden 6 ay ve üzerinde emziren anneler, bebekleri için endoðrusunu ve en iyisini yapmanýn haklý gururunu yaþarlar.

Güven, ilk günlerde þekillenir
Bebeðin güven duygusu yaþamýn ilk günlerinde þekillenmeye baþlar. Yenidoðan döneminde anne-bebek iliþkisi çok önemli. Annenin anneliðe hazýr oluþu, bebeði ile kurduðu iliþkinin niteliðini etkilemektedir. Annenin bebeði ile kurduðu iliþki ne kadar saðlýklý gerçekleþirse anne-bebek arasýndaki baðlanma da o derecede saðlýklý oluyor.

Bebekte temel güven duygusunun ilk belirtisi olarak beslenme, uyku v.b iþlevlerde ihtiyaçlarýn karþýlanmasý ve rahatlýða kavuþmasý önemlidir. "Doðumdan sonraki ilk haftalarda bebek, anneyi ayrý bir kiþi olarak deðil, kendisinin ayrý bir uzantýsý olarak algýlar. Emme dürtüsüyle doðan bebek-anne arasýnda ki baðýn oluþumunda emme süreci önemli rol üstlenir. Bebeðe dokunma, kucakta taþýma, göz temasýnda bulunma bebeði duygusal olarak desteklemekte, anne-bebek arasýndaki baðý güçlendirmektedir. Emzirme süreci ile bebeðin kendilik duygusu geliþir. Emme anne-bebek arasýndaki sevgi alýþveriþidir. Anne ve bebeðin birbirine yakýnlaþtýnr. Bir süre sonra bu sürece anne ve babanýn sosyal iletiþimi de eklenir.

Emme süreci huzurlu bir ortamda, çevresel uyarýlardan uzak bir ortamda gerçekleþirse bebek, annenin kucaðýnda kendisine güvende hisseder ve rahatlar. Bebeðin belleðine anne imgesi, anne memesi ile yerleþir. Ýlk 2-8 ayda etkileyici duygular oluþmaya baþlar. Bu etkileyici duygularýn oluþmasýnda anne-ço-cuk iliþkisinde doyuma ulaþýlmasý gereklidir. Saðlýklý anne-bebek iliþkisi kurulabilmiþ ise bebeklerin büyük çoðunluðu emmeyi kendiliðinden býrakmakta, emmeden vazgeçmektedirler

1 yaþýnda baðýmsýz olma çabasý içindedir
12. ayda çocuðun ilgisi çevreye çok fazla yönlenmiþ, yürümeyle birlikte baðýmsýz olma ve anneden ayrýlma denemeleri yapmaya baþlamýþtýr. Temel güven duygusunun oluþmasý için annenin çocuðun bu çabalarýný desteklemesi önemlidir. Bireyselleþmenin gerçekleþmesi annenin tutumuna baðlýdýr. Anne ya çocuðu destekler, ya çocuða yapýþýr ya da çocuk hazýr olmadan yeni denemeler yapmasý için onu yönlendirir.

Memeden ayýrma eðer 12-13 ayda gerçekleþebilirse, çocuk kendi sýnýrlarýný çizmeye baþlar ve dýþ dünyayý keþif için denemeler yapar. Etrafýndaki nesneler onun için deðerlidir. Nesneyi aðzýnda tutma, aðzýna alma davranýþlarýna sýkça rastlanýr. Memeden ayýrma 14. aya kadar gerçekleþmelidir. Anne bebeði memeden ayýrmaya önce kendi hazýr olmalýdýr. Kararlý olup annenin bebeðine sýnýr koymasý önemlidir. Eðer anne çocuðun kendine olan baðýmlýlýðýnýn devam etmesini istiyorsa, anne bebeði memeden ayýrmaya hazýr deðilse, çocuk da anneyi emmeye devam edecektir.

Özellikle çalýþan annelerin bebekleri, sýk aralýklarla uyanýp, anneyi emmeyi isterse, bu çocuðun anneyi anneye olan özleminin ve sevgi alýþveriþine ihtiyacýnýn bir gösteraesidir.

Doðumdan sonraki ilk haftalarda bebek, anneyi ayrý bir kiþi olarak deðil, kendisinin ayý bir uzantýsý olarak algýlar. Emme dürtüsüyle doðan bebek-anne arasýndaki baðýn oluþumunda emme süreci önemli rol üstlenir. Bebeðe dokunma, kucakta taþýma, göz temasýnda bulunma bebeði duygusal olarak desteklemekte, anne-bebek arasýndaki baðý güçlendirmektedir

EMMEYÝ BIRAKMAZSA

Meme emmek çocuðunuzun diþlerini etkiler
Biberon aðzý denilen problem daha çok biberondan beslenen çocuklarda görülmesine raðmen, meme emen çocuklarda da görülebiliyor. Çürük riskine aðýzda biriken süt neden oluyor. Bir yaþýnda çocuðunuz meme emerken yani aðzýnda süt varken uyuya kaldýðýnda, gece boyunca diþlerin çürümesine neden oluyor. Bundan dolayý, geceleri süt içen çocuðun süt kalýntýlarýyla uykuya dalmasýna izin vermemek, mümkünse diþlerini bir bez yardýmýyla temizlemek gerekir.

Çocuðunuzun Ýþtahý etkilenebilir
Yeni yürümeye baþlayan çocuðunuz daha çok enerjiye ihtiyaç duyar. Memeden veya biberondan kopmamýþ ve öðünlerini bu yolla karþýlamaya çalýþan bebeðinizin iþtahý kesilebileceði gibi katý besinlere olan ilgisi de azalabilir..

Muhtemel saðlýk faktörleri vardýr;
Çocuðun yatarken memeyle veya biberonla beslenmesi, kulak enfeksiyonlarýnýn oluþma riskini artýrabilir. Ancak uzmanlar, bir yaþýndan sonra emzirmeye devam etmenin alerji oluþma riskini azaltabildiðini vurguluyorlar.

Çocuk kendini rahatlatacak diðer becerileri geliþtirmekte zorlanýr
Çocuklar kendilerini kötü hissettikleri zaman ( yaralandýðý zaman, caný acýdýðýnda, yorulduðunda, istediði bir þey olmadýðý, istediðini elde edemediðinde ) kendilerini rahatlatacak þeyler ararlar. Bu rahatlatýcý becerileri zamanla da geliþtiriler. Oysa kendini kötü hissettiði her zaman annesinin memesine dönebilen bir yaþýndaki bir çocuk, annesi yanýnda olmadýðý zaman ne yapmasý gerektiðini öðrenemez. Annesini devamlý yanýnda ister.

Memeden nasýl ayýrmalý?

Anne olmak her dönem sevgi ve sabýr gerektiriyor. Ama çocuðunuzun önemli dönemlerinde ona olan ilginizin ve anlayýþýnýzýn ikiye üçe katlanmasý gerekir. Memeden ayýrma da böyle bir dönem. Bebeðinizin geliþimi için memeyi býrakmasý gerektiðini biliyorsunuz ama çocuðunuz bunun nedenini anlayamayacak kadar küçük. O ana kadar her zaman ulaþabildiði memenin þimdi neden kendisine yasaklandýðýný anlamýyor, kýzýyor, hýrçýnlaþýyor, aðlýyor, inatla size saldýrýyor. Uzmanlar bu gibi anlarda çocukla inatlaþmamak gerektiðini, ona uymanýzý ama memeden kesmeyi planlý ve aþamalý olarak uygulamak gerektiðini belirtiyorlar.

Birinci aþama; Çocuðunuzun memeyi býrakabilecek dönemde olduðundan emin olun. Katý gýdalarý rahatlýkla yiyebilmeli, bardaktan sývý içe-bilmeli, kendini rahatsýz edecek deðiþikliklerin içinde olmamalý ( yeni bir kardeþ, tuvalet eðitimi, yeni bir bakýcý gibi. ) Ayrýca çocuðunuz yaþýna uygun aktivitelerle, oyunlarla, yeni arkadaþ ve insanlarla rahat iletiþim içinde olmalý.

Ýkinci aþama; Memeyi birdenbire kesmeyin.
Aþama aþama keserseniz siz ve çocuðunuz daha sakin bir býrakma dönemi yaþarsýnýz. Çocuðunuz uyandýðýnda ve aç olduðunda ona katý gýda verin. Aç olmadýðý halde memeyi ýsrarla istiyorsa ona uyun. O istemedikçe emzirmeye kalkmayýn. Katý gýdalara geçiþle birlikte sizin süt üretiminizle azalacaðýndan memenizin þiþmesi, sizi rahatsýz etmesi de en aza inecektir.

Üçüncü aþama; Özellikle yatmadan önce emmek isteyebilir. Annenin göðsünde rüya alemine dalmak onlar için çok rahatlatýcý olabilir. Ama bu memeden kesmeyi zorlaþtýran bir durumdur. Bu gibi anlarda yatmadan hemen önce meme vermemeye çalýþýn. Çocuðunuzu babasý, anneannesi ya da baþka bir sevdiði biri yatýrsýn. Baþka aktivitelerle, müzikle, kalabalýk ortamla çocuðunuzun aklýndan meme fikrini uzaklaþtýrmaya çalýþýn. Gün içerisinde de emme zamanlarýný, oyun oynayarak, parka giderek, baþka çocuklarla bir arada olmasýný saðlayarak deðerlendirin.

Reddedilme duygusu Yaþatmayýn
12. aya doðru kademeli olarak emme süresinin azaltýlmaya baþlanmasý gerekmektedir. Özellikle yürüme döneminde kaygý yaþayan çocuk kaygýyla baþetmek için anneyi her huzursuz olduðunda ve kaygý yaþadýðýnda emmektedir ya da uyku öncesi rahatlamanýn yolu yine anneyi emmek olmaktadýr. Memeden ayýrma sürecinde anne çocukla olan etkileþimini sürdürmeli, özellikle tensel dokunsal sevgi alýþveriþi, duygusal doyum devam etmelidir. Aksi takdirde çocuk reddedil-miþlik duygusu yaþayacaktýr.

Eðer memeden ayýrma 15. aya kadar gerçekleþmemiþse, memeden ayýrma 15 ay - 2 yaþ arasýnda daha zor hale gelecektir. Bebeklerin ilgileri çevreden, dýþ dünyadan anneye yönelerek, 15. aya kadar yaþadýðý keþfetme döneminden sonra güvenliði annede aramaya baþlayacaktýr. Bu dönemde çocuk anneden ayrýlmaya daha da direneceði için, memeden ayýrma güçleþecektir. 15 ay - 2 yaþ arasýnda bebekler herþeyi tek baþlarýna yapmak isterler. Yapa-maymca anneden yardým isterler ve annenin kendisinden ayrý bir varlýk olduðunu kavramaya baþlarlar.

Çeþitli psikolojik sorunlar oluþabilir
2 yaþtan sonraki dönemde hala çocuk anneyi emiyorsa, sosyal iliþki kurmada güçlük, içe dönüllük sosyalleþmeme, özgüven geliþtire-meme gibi davranýþ problemi ortaya çýkacaktýr.
Çocuðun özgüven geliþtirme süreci saðlýklý olarak tamamlana-mayacaktýr.

Memeden Ayrýlma Döneminde
-Annenin buna hazýr oluþu, bebeðine destek olmasý önemli  ( Anne - bebek iliþkisinin saðlýklý kurulmasýyla mümkün)
• Bebeði ile tensel - dokunsal iletiþimi sürdürmesi
• 12. aya doðru emme süresinin azaltýlmasý
• Annenin bu süreçte kararlý olup, bebeðine güven vermesi
• Özellikle uykudan önce emme yerine onu rahatlatacak alternatifler sunmasýs ( Annenin bebekle birlikte olmasý, biberonla desteklemek)
• Bu süreçte annenin bebekle güç savaþýndan kaçýnmasý önemlidir.

Yazýnýn Kaynaðý: Anne Bebek Dergisi