Sarsýlmýþ Bebek Sendromu

“Bebeklerin kollarýndan veya gövdelerinden tutulup sarsýlmasýna baðlý olarak ortaya çýkan bir sendrom olan “Sarsýlmýþ Bebek Sendromu” ölümle dahi sonuçlanabilen beyinsel tahribata yol açabiliyor” diyerek aileleri konuyla ilgili uyarýyor.

Sarsýlmýþ bebek sendromu nedir?

Sarsýlmýþ Bebek Sendromu, ebeveynlerin bebeklerini bilinçdýþý sarsmalarý sonucunda geliþir. Bebeklerin ölümüne dahi yol açan bu durum çocuklarda tamiri zor nörolojik (zihinsel) hasarlara neden olur.

Sarsýlmýþ Bebek Sendromu’nun yarattýðý hasarlar nelerdir?

• Beyin sarsýntýsý
• Omurilik hasarý ve felci
• Körlük ya da göz bozukluðu
• Çeþitli felçler
• Normal geliþimde gecikme, motor geliþimde problem.
• Kýrýk kemikler
• Çýkmalar
• Zeka geriliði

Sarsýlmýþ bebek sendromu neden olur?

Bebeðin özellikle ilk 3 ayýnda kolik sancý dediðimiz aðlama nöbetleri kimi ebeveynleri sinirli yapar. Yorucu olan bu dönemde öfkesine yenilen ebeveynlerin birçoðu bebeklerini kollarýndan ya da göðüslerinden tutarak sallarlar. Henüz boyun kaslarý güçlenmemiþ bebeklerin baþlarýný kontrol etmekte zorlandýðý bu dönemde sarsýlmalarý sonucunda beyin, kafatasýnýn içerisinde öne arkaya hareket eder. Bu sarsýlmalar daha yumuþak ve sývýmsý bir yapýda olan bebek beyninin kan damarlarýnýn ve beyin hücrelerinin kopmasýna neden olur. Bu durumda oluþan beyin kanamalarý bebeðin ölümüne yol açabilir. 2 yaþ ve altý çocuklarda bu tip ölümlerin daha sýk görülmesinin nedeni kafatasýnýn vücuda oranla daha büyük olmasýdýr.

“Sarsýlmýþ Bebek Sendromu”na yol açabilecek diðer durumlarý sýralamak gerekirse;

• Bebeði ya da küçük çocuðu sevmek maksadýyla sertçe ve üst üste havaya atýp tutmak,
• Çocuðu sýrtta ya da omuzda taþýrken jogging yapmak,
• Çocuk bir büyüðün dizinde ya da ayaðýnda otururken zýplatmak ya da çocuk ile ata binmek,
• Ayak bileklerinden tutup çocuðu havada döndürmek,
• Çocuðu kollarýndan tutarak kendi etrafýnda döndürmek.
• Aðlama nöbeti sýrasýnda çocuðu þiddetli þekilde ayakta sallamak.

Sarsýlmýþ bebek sendromu nasýl anlaþýlýr?

Beyin ve gözaltý kanamalarý en önemli bulgulardýr. Hafif olan durumlar bulgu da vermeyeceði için doktorun doðru teþhisi koyabilmesi için durumun doðru olarak aktarýlmasý çok önemlidir.

Sarsýlmýþ bebek sendromu olan bebekler, kafa içi basýnç artýþýna baðlý olarak apne, kasýlmalar ya da koma haliyle saðlýk kuruluþuna kaldýrýlýr. Kafa içi basýnç artýþý, beyin ödemine ve tedavideki gecikmeye baðlýdýr. Sarsma sonucu meydana geldiði için büyük ihtimalle kafa kýrýðý ya da travmaya ait diðer bulgular da bulunmayacaðýndan travma öyküsünün doðru aktarýlmasý hayati önem taþýr.

Son veriler “Sarsýlmýþ Bebek Sendromu”na maruz kalan bebeklerin yaklaþýk 3'te birinin öldüðü, 3'te birinin aðýr nörolojik engelli olarak hayatýna devam ettiði, 3'te birinin ise çok hafif bir þekilde, herhangi bir hasar olmadan atlatabildiðini gösteriyor.

Alýnacak önlemler nelerdir?

Çok genç anne baba olmuþ, eðitimsiz, yoksul, iþ yükü fazla, evde çok sayýda çocuðu olan ebeveynlerde öfke faktörü oldukça fazladýr. Öfke faktörünü arttýran her nedenin “Sarsýlmýþ Bebek Sendromu” riskini biraz daha artmasýna neden olabileceðini kabul etmek gerekir. Bu nedenle ebeveynlerin mümkün olduðunca kendilerini hazýr hissetmeden çocuk sahibi olmamalarý, bakabilecekleri kadar çocuk yapmalarý, özellikle bebeðin ilk dönemlerinde aileden veya çevreden sosyal destek alabilmeleri istenmeyen durumlarýn oluþmasý riskini yok etmez ama azaltýr. Alýnabilecek diðer önlemleri ise þöyle sýralayabilir:

• En önemlisi 2 yaþýn altýndaki çocuklarý hiçbir nedenle sarsmayýn.
• Çocuðunuzu taþýrken, tutarken her zaman baþýna destek olun. Baþkalarý tutarken onlarý uyarýn.
• Çocuðunuzla ilgilenecek ya da iliþkide olacak herkesi sarsýntýnýn zararlarýndan haberdar edin. Buna bebek bakýcýlarý, akrabalar ve oynarken ona zarar verebilecek olan kardeþler de dahildir.
• Eðer bebeðiniz durmadan aðlýyorsa ne yapmanýz gerektiðini öðrenin. Pek çok bebek yaþamýnýn ilk yýllarýnda bol bol aðlar. Bunun normal olduðunu bilerek alýþmaya çalýþýn.
• Eðer bebeði bilerek ya da istemeden sarstýnýzsa, korkmadan ve utanmadan onu bir saðlýk kuruluþuna götürün. Beyindeki bir kanama eðer doktorlara bebeði sarstýðýnýzý söylerseniz tedavi edilebilir. Bu bebeðinizi daha sonra çýkabilecek birçok sorundan korur, hatta hayatýný kurtarýr.